Z prawem pobytu nieodłącznie związane jest prawo do podejmowania pracy w innym państwie członkowskim.

Na podstawie dyrektywy w sprawie prawa pobytu obywateli UE (dyrektywa 2004/38/WE) od pracowników migrujących można wymagać zarejestrowania się we właściwym urzędzie w miejscu pobytu jedynie w przypadku, gdy przyjmujące państwo członkowskie uzna to za konieczne.

Formalności, których należy dopełnić, zależą od długości okresu zatrudnienia:

• jeśli zatrudnienie ma trwać krócej niż trzy miesiące, nie są wymagane żadne formalności związane z pobytem. Władze danego państwa mogą jednak wymagać zgłoszenia obecności na jego terytorium;
• jeśli zatrudnienie ma trwać dłużej niż trzy miesiące, państwo członkowskie może wymagać zarejestrowania pobytu przez właściwe organy. Nieprzekraczalny termin rejestracji nie może być krótszy niż trzy miesiące od dnia przyjazdu. 
  W takim przypadku po okazaniu ważnego dokumentu tożsamości lub paszportu oraz potwierdzenia zatrudnienia od pracodawcy lub zaświadczenia o zatrudnieniu dana osoba powinna niezwłocznie otrzymać zaświadczenie o rejestracji. Do wydania takiego zaświadczenia nie można żądać żadnych innych dokumentów (kwitów, rachunków za energię elektryczną, zeznań podatkowych itp.).

Osoby, które nie dopełnią tych formalności, mogą zostać poddane współmiernym sankcjom o charakterze niedyskryminującym.

Mimo to możliwe jest rozpoczęcie pracy przed dokonaniem rejestracji.

Prawo stałego pobytu

Osoby, które legalnie przebywały na terytorium państwa przyjmującego przez nieprzerwany okres pięciu kolejnych lat, uzyskują prawo stałego pobytu w tym państwie. Na wniosek osoby zainteresowanej właściwe władze powinny wystawić dokument poświadczający pobyt stały.

Po uzyskaniu prawa stałego pobytu można to prawo utracić jedynie w przypadku opuszczenia danego kraju na okres dłuższy niż dwa kolejne lata.

W niektórych przypadkach można uzyskać ten status wcześniej:

• jeśli dana osoba przestała pracować ze względu na osiągnięcie wieku emerytalnego (lub przejście na wcześniejszą emeryturę), pod warunkiem że pracowała ona w państwie przyjmującym co najmniej przez poprzednie dwanaście miesięcy i zamieszkiwała nieprzerwanie na terytorium tego kraju przez ponad trzy lata;
• jeśli dana osoba przestała pracować wskutek trwałej niezdolności do pracy, pod warunkiem że zamieszkiwała na terytorium państwa przyjmującego przez ponad dwa lata; jeśli niezdolność do pracy powstała wskutek wypadku przy pracy lub choroby zawodowej, nie stosuje się warunku dotyczącego długości pobytu;
• jeżeli po trzech latach nieprzerwanego zatrudnienia i pobytu na terytorium państwa przyjmującego dana osoba pracuje w innym państwie członkowskim, a jednocześnie zachowuje swoje miejsce zamieszkania w przyjmującym państwie członkowskim, do którego wraca codziennie lub przynajmniej raz w tygodniu.