Każda osoba będąca obywatelem państwa członkowskiego jest też obywatelem Unii Europejskiej.
Status ten daje Państwu podstawowe i indywidualne prawo swobodnego przemieszczania się i pobytu na terytorium państw członkowskich, z zastrzeżeniem ograniczeń i warunków ustanowionych w prawie wspólnotowym.
|
Prawo wspólnotowe stanowi, że obywatele Unii przybywający do przyjmującego państwa członkowskiego w celu znalezienia tam zatrudnienia mają prawo pobytu na jego terytorium przez okres powyżej trzech miesięcy pod warunkiem posiadania ważnego dowodu tożsamości lub paszportu[1]. |
Jako obywatele państwa członkowskiego, mają Państwo prawo szukać pracy w innym państwie członkowskim[2]. Od krajowych urzędów pracy otrzymają Państwo taką samą pomoc jak obywatele danego państwa.
Jeśli poszukują Państwo pracy, zgodnie z orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości w przyjmującym państwie członkowskim mogą Państwo zostać przez „racjonalnie uzasadniony okres wystarczający do uzyskania informacji o ofertach pracy i podjęcia niezbędnych kroków w celu znalezienia zatrudnienia”. Po zakończeniu tego okresu nie możecie Państwo zostać wydaleni, jeśli udowodnią Państwo, że nadal poszukują pracy i mają szanse na znalezienie zatrudnienia (np. mają Państwo wyznaczony termin rozmów o pracę).
Według prawa wspólnotowego dozwolone jest posiadanie prawa pobytu przez osoby o złożonym statusie (np. można być jednocześnie osobą poszukującą pracy i studentem). Po znalezieniu zatrudnienia mają Państwo prawo pobytu jako pracownik. W celu uzyskania szczegółowych informacji należy zapoznać się z treścią odpowiedniego informatora.
Państwa prawo pobytu może być ograniczone jedynie ze względu na zagrożenie dla porządku publicznego, bezpieczeństwa publicznego lub zdrowia publicznego. W celu uzyskania dalszych informacji na ten temat należy zapoznać się z treścią odpowiedniego informatora.
INNE PRAWA
Jeśli posiadają Państwo prawo pobytu, zgodnie z prawem wspólnotowym powinniście Państwo być traktowani na równi z obywatelami przyjmującego państwa członkowskiego w zakresie ustanowionym w prawie wspólnotowym, chyba że istnieje wyraźne odstępstwo od tej zasady.
W drodze odstępstwa, zgodnie z prawem wspólnotowym, przyjmujące państwo członkowskie nie jest zobowiązane do przyznania uprawnienia do pomocy społecznej osobom, które w czasie swojego pobytu poszukują pracy.
Zgodnie z ostatnim orzecznictwem Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości osoby poszukujące pracy mogą mieć dostęp do pewnych świadczeń finansowych na takim samym poziomie, jak obywatele przyjmującego państwa członkowskiego, jednak przyznanie takiego zasiłku może zależeć od stwierdzenia „rzeczywistego związku” między osobą poszukującą pracy a rynkiem pracy w danym państwie. Może to dotyczyć w szczególności wymogu rzeczywistego poszukiwania pracy przez taką osobę w danym państwie członkowskim przez racjonalnie uzasadniony okres.
PRZYDATNY LINK
Europejski Portal Mobilności Zawodowej (EURES: http://europa.eu/eures/) dostarcza przydatnych informacji o ofertach pracy w Europejskim Obszarze Gospodarczym. Zawiera dane o przepisach i procedurach związanych z zatrudnieniem w państwach członkowskich, praktyczne informacje o warunkach życia i pracy (koszty utrzymania, podatki, prawa socjalne, zapotrzebowanie na siłę roboczą w różnych sektorach) oraz olbrzymią bazę ogłoszeń o pracy w innych krajach. Warto również odwiedzić witrynę EUROPASS[3], z której można dowiedzieć się, jak zaprezentować własne umiejętności i kwalifikacje w sposób jasny i zrozumiały w całej Europie.
CO TRZEBA WIEDZIEĆ
Władze krajowe nie mogą:
- żądać okazania dowodu tożsamości z obszarem przeznaczonym do odczytu maszynowego, ostatniego modelu dowodu tożsamości lub paszportu, który jest ważny przez co najmniej 3 następne miesiące; jeśli dowód tożsamości lub paszport jest ważny, nie są potrzebne żadne inne dokumenty;
- prosić o przedstawienie innych dokumentów niż opisane powyżej, np.: biletów podróżnych, świadectwa pracy, odcinków wypłaty, wyciągów bankowych, dokumentów potwierdzających posiadanie zakwaterowania, środków utrzymania, zaświadczeń lekarskich itp.;
- wymagać od Państwa złożenia wniosku o wydanie zaświadczenia o rejestracji.
TEKSTY REFERENCYJNE
- Rozporządzenie (EWG) nr 1612/68 w sprawie swobodnego przepływu pracowników wewnątrz Wspólnoty, Dziennik Urzędowy L 257 z 19 października 1968 r.
- Dyrektywa 2004/38/WE, Dziennik Urzędowy L 158 z 30 kwietnia 2004 r.
Należy wiedzieć, że jeśli przyjmujące państwo członkowskie nie dokona transpozycji przepisów dyrektywy w odpowiedni sposób lub we właściwym czasie, przepisy te stosuje się bezpośrednio. W związku z tym można powołać się na przepisy dyrektywy względem wszelkiego prawa krajowego, które nie jest z nimi zgodne.
[1] W przypadku, gdyby nie mieli Państwo przy sobie dowodu tożsamości lub paszportu, przed zakwestionowaniem Państwa prawa do pobytu muszą być Państwu zapewnione wszelkie (racjonalnie uzasadnione) możliwości uzyskania niezbędnych dokumentów podróży lub ich dostarczenia przez osoby trzecie. Mogą Państwo dowieść, że obejmuje Państwa prawo do pobytu, udowadniając swoją tożsamość i obywatelstwo w inny sposób.
[2] Dostęp do rynku pracy może podlegać pewnym ograniczeniom dla obywateli niektórych spośród państw członkowskich, które przystąpiły do UE 1 maja 2004 r. lub 1 stycznia 2007 r.