Prawo wspólnotowe daje obywatelom Unii podstawowe i indywidualne prawo swobodnego przemieszczania się i pobytu na terytorium państw członkowskich, z zastrzeżeniem przewidzianych w nim ograniczeń i warunków.
Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską stanowi, że państwa członkowskie mogą nakładać ograniczenia w korzystaniu z prawa swobodnego przemieszczania się i pobytu obywateli Unii i członków ich rodzin wówczas, gdy jest to uzasadnione względami zdrowia publicznego.
Wszelkie ograniczenia tego rodzaju, takie jak odmowa wydania wizy, odmowa wjazdu, odmowa pobytu lub wydalenie, muszą być zgodne z zasadami i warunkami ustanowionymi w prawie wspólnotowym, które oferuje znaczne zabezpieczenia w celu zapewnienia, że państwa członkowskie właściwie korzystają z tych uprawnień.
WAŻNE GWARANCJE
Odnośnie zapewnienia zdrowia publicznego, uzasadnieniem zastosowania środków ograniczających swobodę przemieszczania się mogą być jedynie najpoważniejsze choroby zakaźne[1]. Jeżeli jest to uzasadnione poważnymi przesłankami, w ciągu trzech miesięcy od dnia przyjazdu mogą Państwo spotkać się z wymogiem poddania się nieodpłatnym badaniom lekarskim.
Środki podejmowane z tych względów muszą być proporcjonalne.
W żadnym wypadku choroby występujące po upływie okresu trzech miesięcy od dnia przyjazdu nie stanowią podstawy do wydalenia.
ZABEZPIECZENIA PROCEDURALNE
Ochronę zapewniają Państwu również zabezpieczenia proceduralne.
Każdorazowo w przypadku decyzji o wydaleniu lub odmowie wjazdu muszą Państwo zostać o niej powiadomieni na piśmie w taki sposób, aby byli Państwo w stanie zrozumieć treść powiadomienia i skutki decyzji. Powiadomienie musi zawierać dokładne i pełne informacje o podstawach podjętej decyzji oraz określać sąd lub organ administracyjny, do którego mogą Państwo wnieść odwołanie, wraz z terminem na wniesienie odwołania.
Muszą Państwo mieć możliwość odwołania się na drodze sądowej oraz, w stosownym przypadku, administracyjnej lub móc domagać się dokonania rewizji każdej decyzji podjętej wobec Państwa z omawianych względów. Procedury te muszą umożliwiać zbadanie zgodności z prawem decyzji oraz faktów i okoliczności, na których opierały się proponowane środki.
CO TRZEBA WIEDZIEĆ
Władze krajowe nie mogą:
- wydalić Państwa lub odmówić wjazdu bez pisemnej decyzji podlegającej odwołaniu;
- zakazać Państwu pobytu na terytorium danego kraju.
TEKSTY REFERENCYJNE
- Dyrektywa 2004/38/WE, Dziennik Urzędowy L 158 z 30 kwietnia 2004 r.
Należy wiedzieć, że jeśli przyjmujące państwo członkowskie nie dokona transpozycji przepisów dyrektywy w odpowiedni sposób lub we właściwym czasie, przepisy te stosuje się bezpośrednio. W związku z tym można powołać się na przepisy dyrektywy względem wszelkiego prawa krajowego, które nie jest z nimi zgodne.
[1] Jedynymi chorobami, które uzasadniają wprowadzenie środków ograniczających swobodę przemieszczania się, są potencjalne choroby epidemiczne określone w odpowiednich aktach Światowej Organizacji Zdrowia oraz inne choroby zakaźne lub zakaźne choroby pasożytnicze, jeżeli są przedmiotem przepisów ochronnych mających zastosowanie do obywateli przyjmującego państwa członkowskiego.