Decyzja o zaprzestaniu prowadzenia działalności niekoniecznie oznacza zakończenie działalności gospodarczej. Przeniesienie własności przedsiębiorstwa pozwoli zachować jego osiągnięcia pod względem udziału w rynku, kwalifikacji pracowników oraz ilości miejsc pracy.
Szacuje się, że jedna trzecia europejskich właścicieli przedsiębiorstw - czyli około 690 000 przedsiębiorstw zapewniających 2,8 miliona miejsc pracy - w najbliższych latach przejdzie na emeryturę. Istnieje ryzyko, że wiele z tych świetnie prosperujących przedsiębiorstw nie zostanie przejęta, chyba że ich właściciele poczynią stosowne przygotowania przed emeryturą i pokonają trudności związane z przekazaniem własności.
Przygotowanie się do przeniesienia własności jest wyjątkowo złożonym procesem. Bardzo często właściciele nie mają ani wiedzy, ani doświadczenia, aby uporać się ze związanymi z tym formalnościami prawnymi, podatkowymi i administracyjnymi. U wielu z nich pojawia się bariera psychologiczna utrudniająca podjęcie decyzji o przekazaniu swojego przedsiębiorstwa.
Aby poprawić warunki przenoszenia własności, Komisja Europejska zaleciła władzom krajów UE stosowanie różnych środków:
Zapewnienie dostępu do finansowania
Przeniesienie własności wymaga w rzeczywistości większych nakładów finansowych niż podjęcie nowej działalności. Pożyczki, gwarancje oraz programy wsparcia nowo powstających przedsiębiorstw (start-up facilities) powinny być dostępne nie tylko w przypadku zakładania nowych przedsiębiorstw, ale również przejmowania już istniejących. Właściciele powinni być lepiej poinformowani o finansowaniu typu mezzanine (które łączy cechy finansowania dłużnego i kapitałowego) - szczególnie stosownym w przypadku przenoszenia własności przedsiębiorstw.
Podnoszenie świadomości oraz wspieranie doradztwa
Więcej spółek mogłoby być przekazywanych przez odchodzących na emeryturę właścicieli, gdyby przygotowali oni odpowiednio wcześniej przeniesienie własności.
Z uwagi na złożoność tych działań praktyczna pomoc jest niezbędna w trakcie całej procedury.
Kraje UE powinny aktywnie promować i wspierać programy doradcze oferowane przez izby handlowe i rzemieślnicze oraz podobne organizacje.
Ustanowienie przejrzystego rynku dla przenoszenia własności przedsiębiorstw
Wyszukiwanie i kojarzenie potencjalnych nabywców i sprzedających powinno opierać na przejrzystych usługach. Zakres tego typu usług musi wykraczać poza tworzenie baz danych dostępnych przedsiębiorstw i obejmować kompleksowe usługi mediacyjne, które ułatwiają sprawne przenoszenie własności, odbywające się w duchu partnerstwa.
Zapewnienie systemów podatkowych sprzyjających przenoszeniu własności
Mogą one przyjąć jedną z wielu form:
- zwolnień z podatku od zysku ze sprzedaży przedsiębiorstwa (przede wszystkim w przypadku zysków ponownie zainwestowanych w inne przedsiębiorstwo lub wykorzystanych do sfinansowania emerytury właściciela przedsiębiorstwa);
- reformy podatku od spadku i darowizny (w celu ułatwienia przenoszenia własności w rodzinie);
- zwolnień z podatku dla pracowników inwestujących w swoje własne przedsiębiorstwo (w przypadku wykupów przez pracowników).
W komunikacie z 2006 r. Komisja Europejska stwierdza, że prawie połowa krajów UE nie wdrożyła zaleceń w tym zakresie z 1994 r. W każdym kraju należy dołożyć większych starań, aby odpowiedzieć na potrzeby związane z przenoszeniem własności przedsiębiorstw.